Renteverlaging biedt vastgoedsector hoop
De grootste afwaarderingen in het commercieel vastgoed lijken achter de rug, al is de beleggingsmarkt nog altijd rustig. De sector kijkt met verwachting uit naar nieuwe rentedalingen, die transacties weer op gang moeten brengen. In 2024 volgt nog een waardedaling van gemiddeld 2 procent, gevolgd door een waardestijging van 3 procent in 2025.
Perspectief vastgoedmarkt draait
In de vastgoedsector stond 2023 in het teken van stevige afwaarderingen, grotendeels ingegeven door de snel gestegen rente. Met name kantoren en woningen verloren in korte tijd hun waarde. Dit gold in mindere mate voor retailpanden en logistiek en industrieel vastgoed. Door de gestegen financieringskosten zijn potentiële kopers die voor hun financiering afhankelijk zijn van geleend geld niet meer bereid of in staat om te voldoen aan de hoge vastgoedprijzen. Transacties op de beleggingsmarkt zijn daardoor ver teruggevallen. Daarnaast zijn de kosten van herfinanciering gestegen, wat het verdienvermogen van vastgoedbeleggers heeft aangetast.
Ondanks de nog steeds lage dynamiek op de beleggingsmarkt lijkt het perspectief voor de vastgoedsector te draaien. Afgaande op taxatiecijfers van MSCI zijn de grootste afwaarderingen voorlopig achter de rug. De jaargroei van de meeste vastgoedcategorieën kruipt weer omhoog richting de nul procent, een teken dat een positieve waardegroei weer dichtbij is.
Het vooruitzicht van een dalende rente helpt daarbij. In juni besloot de Europese Centrale Bank (ECB) de beleidsrente voor het eerst sinds september 2019 te verlagen, van 4 procent naar 3,75 procent. De ECB heeft voldoende vertrouwen dat de inflatie onder controle is, waardoor de monetaire verkrapping wat wordt losgelaten. Daarnaast heeft de ECB bij monde van president Lagarde aangegeven dat het huidige renteniveau “ver boven de neutrale niveaus ligt”. Dat biedt perspectief op nieuwe renteverlagingen later in 2024 en in de loop van 2025.
Coalitieakkoord vooral gericht op woningen
Het woningtekort speelt in het coalitieakkoord een nadrukkelijke rol, zonder dat de nieuwe plannen om te komen tot meer woningen revolutionair te noemen zijn. Er wordt vooral voortgeborduurd op eerder ingezet beleid. Het nieuwe wetsvoorstel regie volkshuisvesting wordt ook door de nieuwe coalitie omarmd en moet ervoor zorgen dat de Rijksoverheid een grotere stem heeft bij het aanwijzen van woningbouwlocaties. Daarnaast wordt gehint op een belasting op ongebouwde grond met een woonbestemming. Die moet grondspeculatie tegengaan en bouwgrond betaalbaar houden. De eerder ingezette beperking aan beroepsmogelijkheden wordt door de nieuwe coalitie voortgezet.
Betaalbaarheid voor huurders wordt afgedwongen via wet- en regelgeving. Naast de eis in het coalitieakkoord dat nieuwbouw minimaal 30 procent sociale huur moet bevatten, is ook de Wet betaalbare huur door de Tweede Kamer aangenomen. Verhuurders kunnen rekenen op een daling van de huurinkomsten voor de middenhuurwoningen in hun portefeuille. Voor veel verhuurders is de maat na een aantal andere – voor beleggers – nadelige maatregelen vol en zij zien zich genoodzaakt huurwoningen aan te bieden op de koopmarkt. Dit verkleint de huursector verder, waardoor de druk op de huren van de overgebleven huurwoningen in de vrije sector verder toeneemt. Dit kan per saldo leiden tot een onbedoeld negatief effect op de betaalbaarheid van huurwoningen.
Vastgoedsector goed in staat om personeel aan te trekken
De vastgoedsector is betrekkelijk kapitaalintensief en minder afhankelijk van arbeid als input. De huidige rustige markt beperkt ook de vraag naar nieuwe werknemers en heef bij vastgoedmakelaars echter al tot ontslagen om bedrijfseconomische redenen geleid. Desalniettemin hebben ook vastgoedbeleggers en -adviseurs begin 2024 problemen om in de huidige krappe arbeidsmarkt aan geschikt personeel te komen. De sector kan wel bogen op een uitstekende reputatie als het gaat om welzijn van de werknemers. Zowel op het gebied van veiligheid, gezondheid, persoonlijke ontwikkeling als werkprivébalans staat verhuur en handel in onroerend goed tussen de best scorende sectoren.
Meer informatie
Lees alle feiten en ontwikkelingen in het rapport 'Voorzichtig herstel'.
(Ziet u geen download of kunt u het rapport niet downloaden? Upgrade uw browser dan naar de meest recente versie.)
Een stapje voor met onze sectorexpertise
Voor elke ondernemer is het belangrijk om te weten wat er nu speelt, maar vooral wat er komen gaat. Baseer beslissingen op de ontwikkelingen en trends in de sector. Onze sectorexperts weten wat er speelt. Zie waar de kansen liggen. Nét dat stapje voor.
Bekijk de prognoses van alle sectoren voor 2025
Lees verder in de sector vastgoed
De afgelopen periode stond de vastgoedsector in het teken van afwaarderingen, als gevolg van de sterk gestegen rente. Het perspectief voor de sector is echter gunstig, aangezien de behoefte aan woningen en bedrijfsgebouwen door de krappe markt en sterke economie aanhoudend groot is.
